"เมืองเกษตรปลอดภัย ให้อาหารข้าวทางใบ โอท็อปขึ้นชั้นบรรลือ เขตร์นี้คือเมืองคนดีศรีอยุธยา"
 
 
 
 
 
 
น้ำสมอไทย
 
 
 
       
ชื่ออื่น สมออัพยา(กลาง) มะนะ(พายัพ) ม่าแน่(กะเหรี่ยง-เชียงใหม่) หมากแน่ะ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน)    
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
การใช้ประโยชน์
ต้น เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ถึงขนาดใหญ่ สูงประมาณ 20-30 เมตร   ใช้เป็นอาหาร ผลห่าม รับประทานเป็นผักแกล้มกับ น้ำพริกกะปิ น้ำพริกปลาร้า น้ำพริกแดง หรือทำแกงคั่ว ผัดกับหมู
ใบ เป็นใบเดี่ยว เรียงสลับกันไปตามข้อต้น ใบรูปไข่ ปลายใบแหลม โคนใบมนหรือสอบ ขอบใบเรียบ และพื้นใบมีสีเขียว ใบยาวประมาณ 2.5-6 นิ้ว ก้านใบยาว   คุณค่าทาง โภชนาการ ให้วิตามินเอ บี และซี ให้ธาตุฟอสฟอรัส แคลเซียม และเหล็ก
ดอก ออกเป็นช่อใหญ่ ดอกขนาดเล็ก ช่อหนึ่งมีจำวน มากสีนวล มีกลิ่นหอม   ใช้เป็นยา ทั้งต้น เป็นยาขับเสมหะ แก้อาหารเสียวคอ เสียวหน้าอก แก้ท้องผูก เป็นยาฝาดสมาน ดอกเป็นยารักษาโรคบิด ผล บดละเอียด โรยแผลเรื้อรับ ผลอ่อน เป็นยาระบาย ผลแก่ เป็นยาฝาดสมาน แก้ลมจุกเสียด และเจริญอาหาร เปลือก เป็นยาบำรุงหัวใจ ขับน้ำเหลืองสี ขับปัสสาวะ เนื้อหุ้มเมล็ด แก้ท้องผูก ท้องอืด ท้องเฟ้อ โรคท้องมาน ตับม้ามโต อาเจียน อาการสะอึก โรคหืด และท้องร่วงเรื้อรัง
ผล เป็นรูปไข่ หรือค่อนข้างกลม มีสัน 5 สัน ผลยาว 2.5-4 ซม. มีสีเขียวอมเหลือง หรืออาจมีสีแดง ปนภายในผลมี 1 เมล็ด เมล็ดมีลักษณะแข็ง น้ำสมอไทย

ส่วนผสม
สมอไทย (ฝานเอาแต่เนื้อ) 1 ถ้วย
น้ำสะอาด 2 ถ้วย
น้ำเชื่อม 1/3 ถ้วย
เกลือป่น 1/2 ช้อนชา

วิธีทำ
เลือกลูกสมอที่แก่จัด ล้างน้ำให้สะอาด ปอกเปลือก ฝานเอาแต่เนื้อ ใส่เครื่องปั่น เติมน้ำต้มสุก ปั่น กรองกากออกด้วยผ้าขาว บาง แล้วเติมน้ำเชื่อม เกลือป่น ชิมรสตาม ชอบ จะได้น้ำลูกสมอสีเขียวขุ่น เนื่องจาก มีเนื้อลูกสมอปนอยู่ เวลาดื่มเติมน้ำแข็งบด มีรสมันขึ้นเล็กน้อย